Miljødirektoratet gjer ekstra tiltak mot lakseparasitt i Driva i sommar, etter at smitta lakseungar i fjor haust vart påviste i øvre delar av elva.
– Vi kan ikkje vere sikre på at dei lakseungane som framleis er i øvre delar av Driva frå før fiskesperra vart etablert i 2017, ikkje er smitta av lakseparasitt. Derfor tek vi ein ekstra runde med klorbehandling no i sommar, seier miljødirektør Ellen Hambro.
Vart verande i elva lengre enn forventa
Miljødirektoratet gjorde ei enkel behandling av delar av øvre Driva med klor i fjor haust, og etter det vart det ikkje funne spor av den dødelege lakseparasitten Gyrodactylus salaris gjennom DNA-prøver av vatnet. Likevel trengst ei ekstra behandling i år, fordi nye prøver viser at det framleis er lakseungar i øvre delar av Driva, som stammar frå gyting før fiskesperra vart etablert.
Lakseungar vandrar normalt ut i havet seinast etter fem år. Sidan fiskesperra i Driva vart etablert i 2017 antok Miljødirektoratet at området ovanfor fiskesperra var tom for både laks og lakseparasitt etter andre behandling av elva i 2023.
I Driva har det likevel vist seg at ein del lakseungar har vorte igjen lenger enn fem år, noko Miljødirektoratet går ut frå kjem av at laksen veks saktare i høgda på grunn av mindre næring og kaldare vatn.
Behandlingar i juli og august
Lakseungar som framleis er ovanfor fiskesperra kan i desse dagar vandre ut i havet. Viss dei er smitta av lakseparasitten kan dei på sin veg ut i havet overføre smitten til lakseungar som står på nedsida av sperra. For å fange opp eventuelle smitta lakseungar som ikkje vandrar ut i havet så vil delar av elva Driva som ligg ovanfor fiskesperra bli behandla med klor i siste halvdel av juli. I august blir det gjennomført behandling nedanfor sperra, for å ta knekken på lakseparasittar som eventuelt har sett seg på lakseungar nedanfor sperra.
Det er Veterinærinstituttet, NIVA og NINA som skal gjennomføre klorbehandlingane, på oppdrag frå Miljødirektoratet.
Brukar skånsam klorbehandling
All behandling mot lakseparasitt i Driva-elva i år vil skje med bruk av klor, som tek livet av parasitten utan å skade fisken. Første gong klorbehandling mot Gyrodactylus salaris vart brukt i Noreg, var i Driva og Litledalselva i 2022.
– Klorbehandling har vist seg som eit godt og nytt verktøy i kampen for å få bukt med den dødelege lakseparasitten Gyrodactylus salaris, utan å skade fisken. Vi håpar årets behandling gjer at vi kan seie oss ferdige i Drivaregionen, og kan starte i Drammensregionen neste år. Det vil då vere den siste staden i Noreg der parasitten framleis finst, seier direktør for Miljødirektoratet, Ellen Hambro.
Villaksen på veg tilbake
I andre elvar i Drivaregionen er behandlinga mot Gyrodactylus salaris ferdig. Dette gjeld elvane Usma og Batnfjordselva, der tilbakeføring av opphavlege laksestammar frå genbank starta no i vår.
– No når elvane er frie for lakseparasittar ser vi verdien av å ha teke vare på dei opphavlege laksestammane i genbank gjennom mange år, slik at desse kan vende heim igjen, seier Ellen Hambro.
Kort forklart
- Miljødirektoratet gjennomfører ekstra klorbehandling mot den dødelege lakseparasitten Gyrodactylus salaris i elva Driva i sommar. Dette kjem av funn av potensielt smitta lakseungar i øvre delar av elva i fjor haust.
- Målet er å fullføre behandlinga i Drivaregionen i år, og dermed bringe villaksen tilbake frå genbankar der bestandane er teke vare på.
- Om behandlinga lykkast i Driva i år kan behandling starte i Drammensregionen neste år. Det vil då vere den siste staden i Noreg der parasitten framleis finst.
- Klorbehandling har vist seg som eit godt og nytt verktøy i kampen for å få bukt med lakseparasitten, utan å skade fisken.
Teksten er laga av kunstig intelligens-verktøyet Copilot og redigert av Miljødirektoratet.